Bảo Thân vương Trắc Phúc tấn (寶親王側福晉; Thanh Phúc tấn 青福晉) → Nhàn phi (嫻妃) → Nhàn Quý nhân (嫻貴人) → Thứ nhân (庶人) → Nhàn phi (嫻妃) → Nhàn Quý phi (嫻貴妃) → Hoàng quý phi (皇貴妃) → Hoàng hậu (皇后) → Dực Khôn cung nương nương (翊坤宮娘娘)
.
Nguyên có tên Thanh Anh (青櫻), là cháu gái của Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu và Cảnh Nhân cung Hoàng hậu. Con gái Tá lĩnh Na Nhĩ Bố, trong nhà có 1 em trai và 1 em gái cùng mẹ và 1 em gái con vợ lẽ. Yêu thích hoa mai, đặc biệt lục mai.
Từng được Cảnh Nhân cung Hoàng hậu có ý đồ chỉ hôn cho Tam a ca Hoằng Thời, sau Tam a ca không chịu nên được Hi Quý phi xin Ung Chính ban làm Trắc Phúc tấn cho Tứ a ca Hoằng Lịch. Vừa nhìn thấy Tứ a ca liền cảm mến. Trong thời kỳ bầu bạn Tứ a ca, từng giúp Kha Lý Diệp Đặc Hải Lan có thân phận chính thức, do vậy từ đó cả hai trở thành người gẫn gũi nhất của nhau. Sau khi Cảnh Nhân cung Hoàng hậu thất thế, vì để bảo toàn cho chính mình và gia tộc, nàng phải nhún nhường xin Thái hậu - tức Hi Quý phi - ban cho tên mới để có khởi đầu mới. 「Như Ý; 如懿」, tức "Mỹ hão an tĩnh", là cái tên Thái hậu ban cho nàng.
Vì duyên cố của Cảnh Nhân cung Hoàng hậu, Như Ý vốn là Trắc Phúc tấn được sủng ái, sau chỉ trở thành Nhàn phi, cùng vị phân với sinh mẫu của Đại a ca là Triết phi Phú Sát Chư Anh, lại dưới người vốn từ Cách cách tấn phong Trắc Phúc tấn là Cao Hi Nguyệt. Vì duyên cố vòng tay của Hoàng hậu Phú Sát Lang Hoa, thứ đã được cài vào "Linh Lăng hương" (零陵香), Như Ý qua nhiều năm mãi không có thai. Vì cảm thương tình cảnh của Đại a ca Vĩnh Hoàng không mẹ chăm sóc, dùng chút tâm kế lấy được quyền nuôi Đại a ca, trở thành phi tần có con. Địa vị tạm bình ổn.
Sự kiện Bạch Nhị Cơ và Hoàng Khởi Vân liên tiếp sẩy thai, mọi bằng chứng đầu hướng về Như Ý, khiến Như Ý phải bị giáng làm Thứ nhân và đày vào lãnh cung. Trong quá trình ở lãnh cung, Như Ý biết được chủ mưu hai sự kiện liên tiếp trên là do liên hoàn kế của Phú Sát Lang Hoa cùng Cao Hi Nguyệt, nên chỉ bảo Hải Lan ở bên ngoài lợi dụng bông lau nhét vào gối ngủ của Nhị a ca Vĩnh Liễn, khiến Nhị a ca lên cơn suyễn mà chết. Sau khi vòng tay vô tình rơi xuống đất, biết được chân tướng "Linh Lăng hương" trong vòng tay của Hoàng hậu, Như Ý quyết định muốn ra khỏi lãnh cung, tự hạ độc mình khiến Càn Long ra lệnh phục vị cho Như Ý làm Nhàn phi.
Sau khi ra khỏi lãnh cung, Như Ý đem chuyện xưa tra ra chân tướng, dùng "Miêu hình" xử trí thị nữ phản bội Sách Xước Luân A Nhược, lợi dụng cái chết của A Nhược mà dọa ma Cao Hi Nguyệt, lợi dụng Cao Hi Nguyệt lâm chung cho biết sự thật về vòng tay của Hoàng hậu (Cao Hi Nguyệt cũng có một cái) để Cao Hi Nguyệt tố giác lên Càn Long, khiến Càn Long nghi ngờ tâm cơ của Hoàng hậu. Sau khi Hoàng hậu qua đời, Như Ý tranh chấp không mặn không nhạt vị trí Kế hậu với Thuần Quý phi Tô Lục Quân. Sau tâm kế của Hải Lan mà Đại a ca Vĩnh Hoàng cùng Tam a ca Vĩnh Chương bị Càn Long khiển trách, Tô Lục Quân bị thất sủng, Như Ý được phong làm Hoàng quý phi, "Nhiếp lục cung sự", thay vị trí Hoàng hậu mà đứng đầu hậu cung. Lúc này Gia Quý phi Kim Ngọc Nghiên lộ ra chân tướng, mượn chuyện Ba Tang Đại sư vào kinh mà bày kế mưu hại Như Ý, tố cáo Hoàng quý phi cùng Đại sư tư thông. Như Ý tương kế tựu kế, sử dụng chuyện vòng mã não mà cắn lại Kim Ngọc Nghiên, khiến Kim Ngọc Nghiên đang mang thai sinh khó, hòng trả thù Kim Ngọc Nghiên làm Tỏa Tâm tàn tật. Không lâu sau, Càn Long ra chỉ sách lập Hoàng quý phi Như Ý chính thức trở thành Hoàng hậu.
Sau khi trở thành Hoàng hậu, Như Ý liên tiếp đón âm mưu từ Kim Ngọc Nghiên và một người chuyên ném đá giấu tay là Lệnh phi Ngụy Yến Uyển. Bị Thái hậu châm chọc việc mình không có con, Như Ý đón đứa con đầu lòng là Thập nhị a ca Vĩnh Cơ khi đã hơn 30 tuổi, sau đó là Ngũ công chúa Cảnh Hủy. Chưa được bao lâu, Cảnh Hủy bị gian kế của Ngụy Yến Uyển thả chó dại cắn chết, mọi bằng chứng đều hướng về Kim Ngọc Nghiên. Sau khi Kim Ngọc Nghiên cùng quẫn tâm cơ chết trong uất hận vì bị Triều Tiên vương tộc từ bỏ, Như Ý phát hiện ra Ngụy Yến Uyển vẫn luôn tính kế vào những việc làm độc ác từ trước, nhưng không kịp nhận ra đến khi Thập tam a ca Vĩnh Cảnh bị người của Ngụy Yến Uyển là Điền ma ma dùng dây rốn siết cổ chết. Khâm thiên giám lúc này nói mệnh của Như Ý khắc với Hoàng tử, nên Thập tam a ca mới chết. Cộng thêm trước đó Điền ma ma bất mãn Như Ý vì cái chết của Thư phi Diệp Hách Na Lạp Ý Hoan mà giảm tiền thưởng của các Bà mụ, Càn Long trách Như Ý xử lý không tốt chuyện hậu cung, và cũng tin theo lời dị đoan thiên tượng. Hai vợ chồng bước vào thời kỳ xa cách thứ hai, trong khi Ngụy Yến Uyển tiếp tục nhởn nhơ đắc thế. Giữa lúc đó, người từng giúp Như Ý trong lãnh cung là Thị vệ Lăng Vân Triệt bày tỏ ý ngưỡng mộ Như Ý, song Như Ý vì trong lòng có Càn Long mà thẳng thắng cự tuyệt.
Khi công chúa Mông Cổ là Dự phi Ách Âm Châu nhập cung, sử dụng thuốc kích dục đoạt sủng, Như Ý tố giác khiến Dự phi bị giam lỏng trong Vĩnh Hòa cung. Khi hai vợ chồng bắt đầu hòa hoãn, thì Công chúa của Hàn bộ từ Thiên Sơn là Hàn Hương Kiến nhập cung. Càn Long ngay lập tức say mê Hàn Hương Kiến, thuyết phục Như Ý đến khuyên Hàn Hương Kiến chấp nhận mình. Thái hậu một bên gây khó dễ tiếp cho Như Ý, sai Như Ý dùng thuốc khiến Hàn Hương Kiến mãi mãi không thể sinh con. Càn Long trách mắng Như Ý, tước quyền xử lý lục cung mà giao cho Ngụy Yến Uyển. Tình trạng cả hai càng tệ hơn khi Ngụy Yến Uyển liên kết cùng Dự phi Ách Âm Châu và vợ của Lăng Vân Triệt là Mậu Thiến tố giác Hoàng hậu và Lăng Thị vệ có tư tình. Tiếp liên hoàn kế của Ngụy Yến Uyển, Mậu Thiến cùng Triệu Cửu Tiêu tố Như Ý mật lệnh Lăng Vân Triệt làm hại Bát a ca, giá họa cho Ngũ a ca nhằm bảo toàn vị trí của Thập nhị a ca. Sẵn những mâu thuẫn từ trước, Càn Long nghi ngờ Như Ý triệt để, sau khi giết chết Mậu Thiến và đày ải Triệu Cửu Tiêu thì lệnh đem Lăng Thị vệ thiến làm Thái giám, cho phục vụ ở Dực Khôn cung, sau lại đày ải ở Thận Hình ty đến chết. Tình cảm hai người rơi xuống đáy vực.
Trong chuyến Nam tuần năm Càn Long thứ 30, Càn Long vì muốn triệu hạnh Ca kỹ, muốn thưởng thức "Lạc thú của dân gian" mà cùng Như Ý tranh chấp, sau Như Ý tuyệt vọng cắt tóc. Càn Long tuyên bố Hoàng hậu bị điên, giam vào Dực Khôn cung, phong Lệnh Quý phi Ngụy Yến Uyển làm Hoàng quý phi, quyền "Nhiếp lục cung sự", tức có quyền quản nhiếp sự vụ của lục cung thay Hoàng hậu. Có được quyền lực, Ngụy Yến Uyển cắt giảm nhân số của Dực Khôn cung, kích động con gái của Điền ma ma là Sử nữ Hồ Vân Giác hại chết Ngũ a ca Vĩnh Kỳ - con trai của Hải Lan, người con mà Như Ý nuôi dạy từ khi lọt lòng. Sau khi điều tra ra chân tướng của Ngụy Yến Uyển làm, Như Ý gọi ả đến Dực Khôn cung lần cuối, đợi khi Ngụy Yến Uyển vừa rời khỏi thì dùng kéo tự sát. Càn Long tuyên bố dùng lễ tang của Hoàng quý phi an táng Như Ý, chôn cùng một chỗ với Thuần Huệ Hoàng quý phi Tô Lục Quân. Những năm sau, Hải Lan, Hương Kiến rồi Lý Ngọc đều dần dần để lại manh mối "Ngụy Yến Uyển hại chết Dực Khôn cung nương nương", khiến Ngụy Yến Uyển bị Càn Long ban chết, còn bản thân Càn Long đến cuối đời vẫn nhớ mãi hình ảnh của Như Ý khi xưa. Từ đời Càn Long, nữ tữ mang họ Ô Lạp Na Lạp thị không còn tuyển vào cung nữa.
Sinh ra Thập nhị a ca Vĩnh Cơ, Ngũ công chúa Cảnh Hủy và Thập tam a ca Vĩnh Cảnh.
Trong bản phim Như Ý truyện, biên kịch sửa cho Như Ý làm thanh mai trúc mã cùng lớn lên với Càn Long Đế Hoằng Lịch.
Ngoài ra bản phim cũng để Như Ý giải quyết Vệ Yến Uyển trước khi qua đời, đại khái kết thúc của tiểu thuyết và phim truyền hình có khác biệt khá lớn.
Trong lịch sử, Kế Hoàng hậu Na Lạp thị không liên quan gì đến Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu. Cả hai tuy cùng họ Na Lạp thị, nhưng dòng dõi đều tách bạch, trong khi Kế Hoàng hậu là hậu duệ dòng dõi Bối lặc của nước Huy Phát - một trong Hải Tây Nữ Chân - thì Hiếu Kính Hiến Hoàng hậu là dòng dõi một nhánh xa của các Bối lặc nước Ô Lạp - bộ tộc lớn nhất của Hải Tây Nữ Chân.
Cũng theo lịch sử, Kế Hoàng hậu khi là Hoàng quý phi đã có danh phận "Nhiếp lục cung sự", nghi lễ cùng địa vị ngang với Hoàng hậu, trong hoàn cảnh khi ấy là người đầu tiên chỉ ở vị trí phi tần mà lại có được đặc ân to lớn như vậy. Trong bối cảnh tiểu thuyết, đặc quyền này đuọcw Lưu Liễm Tử thiết kế chung cho tất cả người nào mang danh phận Hoàng quý phi, trong khi đây là đặc thù chỉ có Kế Hoàng hậu mới có. Hiếu Toàn Thành Hoàng hậu về sau tuy cũng có danh nghĩa "Nhiếp lục cung sự" khi còn là Hoàng quý phi nhưng nghi lễ đều không bằng.