Thành phố đang ngủ vùi trong mùa đông, đột nhiên bị dựng cổ dậy. Những luồng dư luận phóng ngang dọc khắp phố xá, soi lủng từng tấm bình phong. Ồ ạt vào từng sân nhà, phòng khách, phòng ngủ, và cả chợ búa.
- Dễ sợ. Đã biết tin chi chưa?
- Rồi, cả thành phố biết rồi. Con Hoa Trang, con ông Chánh Ái mất tích chơ chi? Cha con gái đời ni ớn chưa. Ớn tận xương sống.
- Con ông ni bà nọ, khi hư cũng hư như thường. Nghe noái nó với thằng con cái mụ bán chè chơ danh giá chi. Hai đứa thương nhau, bỏ đi biệt. Đoảng hậu.
- Thời ni cũng có chuyện công chúa theo thằng bán than.
- Rứa cho cái mặt thằng anh chi đó, thằng Triết bớt hách xì xằng. Còn cái con vợ của nó nữa mới dễ sợ. Tưởng con ông ni bà nọ, về làm dâu nhà danh giá là ta đây. Chừ, che cái mặt mo mà đi.
Mấy chị đàn bà đang đi xuống con dốc, bàn tán, cười rúc rích. Rổ đi chợ cặp ở nách hờ hững. Một chị cười quá, rơi cả rổ xuống đường, lăn những vòng tròn. Chị ta le te chạy theo, cổ còn muốn ngoái lại, tai vểnh lên, sợ bỏ mất một khúc chuyện hấp dẫn.
Trong một khu vườn khác, vài bông hoa sầu đông len lén mở mắt, lắng nghe mấy cô gái đang kháo chuyện trong sân. Cây mai vàng đầy lá non, đầy nụ xanh, như cũng giật mình từng chặp, muốn bung nở hết cho rồi, mà còn sợ lạnh, chỉ mới dám ngại ngùng hé mắt một tí. Bên gốc mai có ba cô gái. Cô chị mặc áo len tím, đang đưa những ngón tay dài, kéo cao cổ áo lên. Cô chị đang lắng nghe. Hai cô em, một mặc áo len trắng, một mặc áo len hai màu tím và trắng, đang bàn cãi kịch liệt.
- Xì. Em biết thằng nớ nì. Bữa em có gặp.
- Đẹp trai khôn rứa?
- Đẹp chi mà đẹp. Mặt như cái bị ông ăn mày.
- Ai cũng noái con Trang hiền phải không? Chừ mi còn noái nó hiền nữa thôi.
- Chắc tụi nó đem nhau đi trốn, chị hí? Dễ sợ.
- Tau nghe noái nó ăn cắp vòng vàng tiền bạc chi nữa đó.
- Ha. Em lại nghe khác. Họ noái đi trốn với nhau tay không. Hết tiền sẽ thò cái mặt ra.
- Con Xuân Tú noái với tao con Hoa Trang có mang. Vì có mang nên trốn đi.
- Dễ sợ. Con gái mà có mang. Chửa hoang thì phải biệt xứ chớ sống chi nổi ở đây, hí.
- Chơ răng. Ở lớp học của tau, tụi nó bàn tán dữ lắm. Tụi nó noái chắc nó trốn đi với thằng Vũ con mụ bán chè đó rồi. Hay hai đứa tự tử chết ở mô rồi. Thằng đó sức mấy chịu được cái bụng của con Hoa Trang. Thằng đó ở xa, con Hoa Trang có mang là có mang với ai…
- Chắc với ông Giao chị hí.
Cô chị từ nãy giờ chỉ nghe, háy con em nhỏ một cái:
- Ngu rứa mà cũng noái. Có bầu với ông Giao thì đã chịu lấy ông Giao rồi. Nghe noái đi hỏi rồi chơ phải chuyện chơi mô. Không phải con ông Giao, gần ngày cưới mới bỏ đi chơ.
Ba chị em cùng nhún vai, le lưỡi. Bà mẹ từ trong nhà đi ra, thu hai tay trong vạt áo dài bằng nỉ nâu. Bà nhổ phạch bãi nước trầu vô một chậu cây, đưa hai ngón tay quẹt miệng, vừa nhai trầu vừa nói xông xả:
- Nì, ba con tê. Đứng chi ngoài sân mà cãi nhau ỏm tỏi rứa. Gần tết gần nhứt rồi, vô mà phụ với tau làm ba cái mứt cho xong chớ. Hết giờ hết ngày rồi nghe. Cha, còn con mụ Lé nữa, noái gánh cho người ta mấy đôi nước giếng, từ sáng tới chừ chưa thèm ghính a nợ.
- Mụ nớ đó tề mạ.
Một người đàn bà thấp tè, đang gánh hai thùng nước lạch bạch đi vô sân. Mụ đặt gánh nước giữa sân, vặn người:
- Trời lạnh gánh nước cực bất chết.
- Tui dặn mụ gánh cho từ sớm. Chừ mới tới. Noái mụ như noái với đầu gối. Mà mụ nghe như nước đổ lá môn.
Mụ Lé cười giả lả:
- Từ sáng tới chừ, ngoài giếng đông nghịt bà ơi. Tụi nó cứ bu quanh giếng noái chuyện tào lao hoài. Họ đồn rùm beng, con gái ông Chánh biệt dạng đi mô a bà ơi. Họ đồn dữ lắm.
Cô con gái lớn lanh chanh:
- Họ noái răng mụ Lé?
- Ui. Họ đồn tùm lum tà la. Cái cô Trang đó. Ngó bộ công dung ngôn hạnh rứa mà ghê quá cô ơi. Bỏ nhà theo trai rồi. Theo cái thằng con mụ bán chè đó. Tui noái có sai mô. Ngó cái bụng lúp xúp là biết có mang rồi. Thằng đó ngu quá trời, nó có mang với ai chớ thằng đó mới ở mô về chớ có ở Huế mình mô.
Cô em nhỏ nhứt rùng mình :
- Thiệt không. Nói hàm hồ mang tội chết, mụ Lé.
- Tui mà nhìn thì chắc nịch. Con gái mà đi doi doi, lông mày dựng ngược rứa không có mang thì chi? Nó đi như ri, thì mấy cô coi…
Mụ Lé làm bộ đi doi doi đít, cái bụng nẩy nẩy làm ba cô gái cười rũ. Bà mẹ cũng cười, bà nhổ phẹt nước trầu, rồi làm bộ gắt:
- Vô duyên dữ. Con gái mà cười vãi nước đái ra. Hê, đẹp mặt chưa tề.
Cô chị nghe mẹ mắng, nín khe. Hai cô em cũng gượng ngưng cười. Mụ Lé gánh nước đi khuất vào trong sân. Bà mẹ lại nói:
- Tụi bây xuống dưới chợ tìm mụ lấy me cho mạ đi. Mạ dặn mụ sáng ni hái đem ít me. Trái me mô thẳng mới lấy nghe chưa, coi xấu thì trả lại cho mụ. Làm mứt phải lựa trái thẳng thớm bỏ vô hủ mới đẹp.
Cô chị nhìn trời, dè chừng đoán coi có mưa bất chợt không. Mây đã mỏng te, đang bay dồn về phiá núi. Cô chị níu vai cô em:
- Đi với tau.
- Mình ghé vô con Trúc hỏi coi. Chắc nó biết nhiều tin tức về con Trang nhiều lắm đó. Đi.
Vậy là ba cô ríu rít đi ra cổng. Bà mẹ nhìn theo lắc đầu. Rồi không biết nghĩ sao, bà mỉm cười, nhổ toẹt một đống nước trầu vào một chậu cây khác, quay lưng đi vô.
Ở ngoài đường, ba cô đang đi xuống con dốc ngắn dẫn tới cầu, qua chợ. Cô em út chỉ tay vào một khu nhà.
- Nhà ni nì.
- Nhà ai?
- Thì nhà con Hoa Trang. Đó. Đó tề.
Cửa nhà đã đóng kín mít, còn đeo toòng teng một vòng xích sắt với ổ khoá to tướng. Hai cô chị nhón gót, ghé mắt qua hàng chè tàu để nhìn vào trong. Cô em thứ hai, đập vai chị.
- Đó, đó. Người nớ là bà chị dâu .
Một thiếu phụ mặc áo ngắn trắng, người hơi đẫy đà với vạt áo rộng che chiếc bụng lúp xúp, đang ngồi trước hiên đan áo.
- Diệm Phương đó.
- Già hoắc.
Cô chị phê bình. Người đàn bà bỗng nhìn ra, nhíu mày rồi cúi xuống tiếp tục que đan.
Cô em út bỗng kêu lên, lùi lại:
- Ê. Ông nớ tề.
Hai cô chị nhảy lên:
- Mô ? Mô? A, ông nớ đó. Thấy rồi.
Trong sân, trước hiên, bên cạnh bà vợ, một người đàn ông đứng chống nạnh, gườm gườm ngó ra. Thấy hai cô gái nhìn vào, ông chỉ tay, hét:
- Ngó cái chi. Hí. Cái chi mà ngó?
Cô em út đu người, trèo lên cửa, đưa tay lên mũi vẫy vẫy:
- Ê. Ê… Cái mặt như cái mùng rách lùng thùng…lùng thùng…
Hai cô chị cười ngặt nghẽo. Xong ba cô kéo nhau đi. ngang qua một căn nhà khác, một cô gái ló ra vẫy. Cô chị mừng rỡ:
- Trúc. Trúc.
- Chi mi cười dữ rứa?
- Tụi tau vừa chọc mấy người nớ ở nhà con Hoa Trang.
- Tau ngó vô, ông anh nó dữ dằn lắm. Chắc đang đau bụng quặn.
- Ê, đừng có ngó vô nhà nớ. Đóng cửa suốt ngày, không ai đi ra đi vô chi hết. Chắc xấu hổ. Ai ngó vô là ông nớ chưởi.
- Chuyện ra răng rồi?
- Chưa. Chưa có tin chi hấp dẫn. Mới chừng đó đã chết cha người ta…
Mấy cô gái cùng cười. Rồi cả ba cô đưa tay chào bạn, đi tiếp. Ba cô đi theo một tốp mấy mụ đi chợ, đang nói chuyện về con gái ông chánh Ái theo trai. Sau lưng ba cô, cũng một tốp khác, đi ngang qua khu nhà kia, chỉ trỏ, dòm ngó. Chỉ một sáng một chiều, tin đã bay đặc kín thành phố. Đến nỗi, cây cối cũng giật mình, và mùa đông cũng tối tăm mặt mũi, không còn đủ sức để mưa nữa. Câu chuyện Hoa Trang, bỗng trở thành một đề tài sôi nổi, một xì-căng-đan nổ đúng vào ngày cuối năm, và chắc chắn còn nổ ròn rã cùng với những tràng pháo xuân sắp tới trong thành phố.
Cũng buổi sáng hôm đó, ông đưa thư với một cái túi nặng trĩu, gõ cửa từng nhà. Rải rác những thiệp xuân tới sớm, những thiệp hồng báo tin đám cưới, những lá thư mang chút nắng ráo ở các tỉnh xa.
Ở một ngôi nhà nhỏ trong thành nội, nghe tiếng gõ cửa, Tương Giang lật đật chạy ra. Cô sững sờ khi nhận một gói lớn từ tay ông đưa thư: Ai gửi cho mình đây? Cô run run, tưởng tượng một món quà đặc biệt của ai đó. Của ai?
Tương Giang đem cả gói lên phòng, mở cửa sổ cho sáng. Cái gói được mở ra. Không phải quà. Chỉ là cuốn sách dày, dùng để viết nhật ký, bìa đã cũ. Tương Giang gạt cả mớ giấy gói mà vì mở vội vàng cô đã làm rách nát, cho rơi xuống đất. Cô mở cuốn tập ra ngay trang đầu tiên trong cuốn tập, là một bài thơ chép tay, nét chữ nắn nót:
Đuổi bắt trên đồi cao
Trời mưa dầm gió rét
Hai đứa níu kéo nhau
Té lăn cù, tưởng chết…
Tương Giang bật cười. Thơ thẩn gì kỳ cục. Coi nào bài thơ dài đến hai ba trang. Chưa hết. Ngoài bài thơ, cuốn tập mấy trăm trang còn đặc những chữ là chữ. Tương Giang lật sang trang khác. Những giòng chữ mực tím, mảnh mai như những cánh hoa sầu đông, trải dài. Rải rác trong những trang giấy, một vài ngọn lá ép, một vài bông hoa khô, và những giòng chữ nhoè nhoẹt, chắc chắn vì nước mắt.
Hoa Trang.
Phải. Hoa Trang, như đang từ đâu đó, gửi về Tương Giang một ánh mắt thê thiết.