KHI TỘI PHẠM TỰ XEM MÌNH LÀ NGƯỜI TỐT

“Nếu tôi nghĩ mình là ác quỷ, tôi sẽ không thể sống được.” Một kẻ gi.ết người nói.

“Chỉ vì tôi gi.ết ai đó không có nghĩa tôi là người xấu.” Một tên s.át nhân khác khẳng định.

Có lẽ một trong các phát hiện bất ngờ nhất trong những năm đầu khi tôi cố gắng thấu hiểu tâm trí của tội phạm chính là những kẻ phạm tội thường coi bản thân là người tốt, không có ai ngoại lệ cả. Bất kể chúng tàn sát bao lâu, gây tổn thương với người khác thế nào, mỗi tội phạm vẫn giữ quan điểm mình là người tốt.

Thấu hiểu khả năng tự nhận thức của tội phạm

Làm thế nào một kẻ trong làn sóng tội phạm vẫn giữ quan điểm rằng hắn ta tốt từ trong tim? Có rất nhiều nhân tố tạo nên nhận thức này. Một số người chỉ ra bằng chứng về các hoạt động thường ngày như đến trường hoặc đi làm. Số khác liên hệ với các thực hành tôn giáo như đọc Kinh Thánh, đến nhà thờ, đeo các biểu tượng tôn giáo. Vì tài năng, họ được xem là “người tốt”. Một số kẻ đậm chất nghệ sĩ, chơi nhạc cụ, dùng sản phẩm chất lượng mang tính thời trang trong cửa hàng đồ gỗ và hơn thế nữa. Khi người khác khen ngợi, cảm giác là người tốt của chúng lại được tăng cường.

Một nhân tố khác trong quan điểm đứng đắn về bản thân của tội phạm là bất kể hắn cứng rắn nhường nào, sâu trong hắn ta vẫn tồn tại tình cảm. Tôi nhớ đến một kẻ s.át nhân từng không giẫm lên một con bọ vì hắn ta không thể chấp nhận việc gi.ết một sinh vật sống.

Gần như tất cả đều khẳng định có những người khác làm các việc khủng khiếp mà họ sẽ không bao giờ làm. Những người khác đó là tội phạm. “Những ai khiến một bà lão ngã trên phố và ăn cắp ví tiền của bà ấy phải bị tr.eo cổ.” Một chàng trai tuổi teen tuyên bố. Tuy nhiên cũng chính người này đã xâm nhập nhà của người khác khi gia chủ vẫn có mặt, đe dọa và khoắng đi một số món đồ giá trị nhất của cô ấy. Nhưng điều này chấp nhận được vì, cậu trai chỉ ra rằng, cậu không gây tổn thương vật lý với cô ấy (chủ nhà). “Bất kỳ ai dám gây rối với lũ trẻ phải bị tử h.ình.” Một tên tội phạm h.iếp dâm dã man khẳng định.

Vai trò của sự hối hận

Khả năng trải nghiệm cảm giác hối hận sẽ hỗ trợ quan điểm về lòng tốt bên trong. Tôi nhớ đến một người đàn ông đã đột nhập vào nhà của một phụ nữ và lấy đi trang sức cùng đồ gia truyền vô giá của cô ấy. Khi biết nạn nhân bị bệnh nan y, hắn ta đã mang trả toàn bộ những gì mình đã trộm. Cảm giác hối hận của hắn ta trong trường hợp này củng cố quan điểm của chính hắn về việc bản thân đã có lòng trắc ẩn nhường nào. Nhưng nó cũng không ngăn cản hắn ta thực hiện các cuộc đột nhập khác.

Những người đánh giá và khuyên nhủ kẻ phạm tội cần hiểu rằng bất kể phạm tội kinh khủng nhường nào, tội phạm vẫn thường xem bản thân là người tốt. Chúng có lòng tự trọng cao. Không nên nâng quan điểm vốn đã cao của những tên tội phạm về bản thân chúng mà thay vào đó, chúng ta phải cố gắng giúp chúng nhìn vào gương để tự thấy mình là kẻ săn mồi.

Nguồn: Psychology Today

Dịch: Khoa học tội phạm