[ VỤ ÁN ] JACK ĐỒ TỂ
Tác giả: T
Jack the Ripper là một kẻ giết người hàng loạt không rõ danh tính, hoạt động ở những khu vực có đa phần người nghèo sinh sống, xung quanh khu Whitechapel, Luân Đôn vào năm 1888. Trong cả các hồ sơ vụ án cũng như tường thuật báo chí đương thời, tên sát nhân này còn được gọi với những cái tên như Jack Đồ tể, Sát nhân Whitechapel.
Nạn nhân
Không xác định (được cho là có 5 vụ kinh điển)
Ngày
1888–1891 (?)
(1888: 5 vụ kinh điển)
Địa điểm
Whitechapel và Spitalfields, Luân Đôn, Anh Quốc (5 vụ kinh điển)
Những vụ tấn công được cho là do Jack Đồ tể gây ra phần lớn liên quan đến những gái mại dâm sống và làm việc trong các khu ổ chuột ở East End, Luân Đôn. Nạn nhân thường bị Jack rạch cổ họng rồi cắt xẻo vùng bụng. Có nhiều đề xuất cho rằng Jack the Ripper có kiến thức về giải phẫu hoặc phẫu thuật khi xét tới việc y đã cắt bỏ cơ quan nội tạng của ít nhất ba nạn nhân. Trong tháng 9 và tháng 10 năm 1888, tin đồn xung quanh giả thuyết các vụ giết người có liên quan đến nhau liên tục gia tăng. Nhiều cá nhân bắt đầu gửi các lá thư tới cho giới truyền thông cũng như Scotland Yard, và tự nhận mình là kẻ thủ ác. Cái tên Jack the Ripper cũng bắt nguồn từ một lá thư như vậy rồi được phổ biến trên các phương tiện thông tin. Tuy nhiên, lá thư trên bị nhiều người cho là một trò lừa bịp, có thể do một ký giả viết nhằm thu hút dư luận quan tâm tới câu chuyện và thúc đẩy doanh số bán báo. Người làm việc tại Ủy ban Cảnh giác Whitechapel là George Lusk đã nhận lá thư "Gửi từ Địa ngục" cùng với một nửa quả thận người tẩm rượu. Quả thận này có thể được lấy từ một trong số những nạn nhân là Catherine Eddowes. Tính chất dã man phi thường của các vụ án mạng và công tác đưa tin của truyền thông đã khiến công chúng ngày một tin vào sự tồn tại của một kẻ giết người hàng loạt duy nhất với biệt danh là "Jack the Ripper".
Tầm phủ sóng báo chí sâu rộng đã mang tới cho Jack the Ripper danh tiếng vang xa và lâu dài trên trường quốc tế, huyền thoại về y cũng ngày càng được củng cố thêm. Cảnh sát đã tiến hành điều tra về toàn bộ chuỗi 11 vụ giết người tàn bạo tại Whitechapel từ năm 1888 đến năm 1891. Tuy nhiên, họ không thể tìm ra sợi dây liên kết với những án mạng riêng trong năm 1888. Năm nạn nhân của những vụ sát hại bao gồm Mary Ann Nichols, Annie Chapman, Elizabeth Stride, Catherine Eddowes và Mary Jane Kelly. Chuỗi án mạng này diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 31 tháng 8 đến ngày 9 tháng 11 năm 1888 và được biết tới với tên gọi "năm vụ kinh điển", thường bị coi là có liên quan nhiều nhất tới cùng một kẻ sát nhân. Những vụ giết người kể trên mãi vẫn là án mở, và những truyền thuyết xoay quanh các tội ác này trở thành sự kết hợp giữa nghiên cứu lịch sử, văn hóa dân gian và dã sử.
Năm vụ kinh điển
Sửa đổi
Các nạn nhân trong năm vụ kinh điển của Jack the Ripper gồm có Mary Ann Nichols, Annie Chapman, Elizabeth Stride, Catherine Eddowes, và Mary Jane Kelly.
Khoảng 3 giờ 40 phút sáng, thứ sáu ngày 31 tháng 8 năm 1888, thi thể của Mary Ann Nichols được phát hiện tại Buck's Row (nay là phố Durward), Whitechapel. Trước đó một giờ, Nichols được nhìn thấy lần cuối khi đang đi bộ dọc theo phố Whitechapel. Người nhìn thấy cô lần cuối là bà Emily Holland, người từng chung giường với cô ở một nhà trọ tập thể trên phố Thrawl, Spitafields. Cổ họng Nichols bị cắt đứt bởi hai vết cắt sâu, một trong số đó xẻ qua cả các lớp mô, xuống tận đốt sống. Âm đạo nạn nhân bị đâm hai lần, bụng phía dưới bị xé ra một phần bởi một vết thương sâu, lởm chởm, khiến bộ ruột lòi ra ngoài. Có thêm một số vết rạch khác ở hai bên bụng, do cùng một con dao hung khí gây nên và đều là kết quả của những nhát đâm từ trên xuống.
Một tuần sau, thứ bảy ngày 8 tháng 9 năm 1888, thi thể của Annie Chapman được phát hiện vào khoảng 6 giờ sáng, gần bậc thềm sân sau của căn nhà số 29, phố Hanbury, Spitalfields. Cũng như Mary Ann Nichols, hai vết cắt sâu làm đứt lìa cổ họng nạn nhân. Bụng của Chapman bị mổ phanh hoàn toàn, một phần thịt từ dạ dày được đặt trên vai trái, một phần da thịt khác và ruột non thì nằm trên vai phải của cô. Kết quả khám nghiệm tử thi Chapman cho thấy tử cung, các phần bàng quang và âm đạo của nạn nhân đều đã bị cắt bỏ.
Tại cuộc điều tra vụ sát hại Chapman, Elizabeth Long kể rằng mình đã nhìn thấy Chapman đứng bên ngoài số 29, phố Hanbury, song hành cùng một quý ông có vẻ ngoài "sa sút" với mái tóc đen cùng chiếc mũ nai màu nâu và áo khoác sẫm màu, vào khoảng 5 giờ 30 phút sáng. Cũng theo lời nhân chứng này, gã đàn ông đã hỏi Chapman, "Đồng ý chứ?", và cô trả lời, "Có."
Elizabeth Stride và Catherine Eddowes đều bị giết vào sáng sớm chủ nhật ngày 30 tháng 9 năm 1888. Thi thể của Stride được phát hiện vào khoảng 1 giờ sáng tại Dutfield's Yard, ngoài phố Bernet (nay là phố Henriques), Whitechapel. Nguyên nhân tử vong được xác định là do một nhát rạch dứt khoát, dài 6 inch, cắt đứt động mạch cảnh trái và khí quản, kết thúc tại hàm phải của nạn nhân. Việc không có thêm bất cứ vết cắt xẻo nào khác trên cơ thể Stride khiến người ta thắc mắc liệu Jack the Ripper có phải kẻ thủ ác thật sự hay không, hoặc phải chăng y gặp gián đoạn trong quá trình ra tay. Một số nhân chứng đã báo cho cảnh sát rằng họ nhìn thấy Stride đi cùng một nam giới ở quanh phố Berner vào tối ngày 29 tháng 9 và cả rạng sáng ngày 30 tháng 9. Thế nhưng, ngoại hình của đối tượng này được các nhân chứng miêu tả rất đa dạng, với các đặc điểm đối nghịch nhau như: da trắng hoặc da ngâm đen; quần áo tươm tất hoặc ăn mặc xuề xòa.
45 phút sau khi xác của Elizabeth được phát hiện, người ta tìm thấy thi thể của Eddowes tại quảng trường Mitre, Luân Đôn. Nạn nhân có phần cổ họng bị cắt đứt, phần bụng bị xé toạc bởi một vết thương dài, sâu và lởm chởm, bộ ruột thì được xếp trên bờ vai bên phải. Hung thủ cắt bỏ thận trái và một phần tử cung của Eddowes. Khuôn mặt của cô biến dạng vì bị xẻo mũi và rạch hai bên má, để lại những vết thương dọc theo mỗi mí mắt, có chiều dài tương ứng là 1/4 inch và 1/2 inch. Trên mỗi bên má của nạn nhân, tên sát nhân còn khắc thêm một hình tam giác với phần đỉnh hướng về phía mắt. Người ta cũng tìm thấy một phần vành và thùy tai bên phải của Eddowes trên chính bộ quần áo mà cô đang mặc. Theo như ý kiến của bác sĩ pháp y phụ trách khám nghiệm tử thi của Eddowes thì những nhát cắt xẻo kể trên sẽ phải mất "ít nhất năm phút" để hoàn thành.
Một người buôn thuốc lá địa phương là Joseph Lawende đã cùng hai người bạn đi ngang qua quảng trường Mitre không lâu trước khi vụ án mạng diễn ra. Lawende kể về một gã đàn ông tóc vàng với ngoại hình tiều tụy, đi cùng một người phụ nữ có khả năng là Eddowes. Hai bạn đồng hành của Lawende thì không thể xác minh những điều mà ông mô tả. Vụ sát hại Stride và Eddowes được gộp chung dưới cái tên "sự kiện kép".
Mảnh tạp dề dính máu của Eddowes được tìm thấy ở lối vào của một khu chung cư nằm tại phố Goulston, Whitechapel, lúc 2 giờ 55 phút sáng. Ở bức tường ngay phía trên xuất hiện một dòng chữ được viết bằng phấn với nội dung: "Người Do Thái không phải là những kẻ nằm ngoài vòng buộc tội", sau này được gọi là Thông điệp trên tường ở phố Goulston. Lời nhắn dường như ngụ ý rằng một cá nhân hoặc người Do Thái nói chung phải chịu trách nhiệm cho hàng loạt vụ giết người, nhưng vẫn không rõ liệu nó được viết sau khi tên sát nhân bỏ lại mảnh tạp dề hay chỉ đơn giản là sự trùng hợp ngẫu nhiên và không hề liên quan tới vụ án. Những dòng chữ trên tường có nội dung tương tự dần trở nên phổ biến ở Whitechapel. Ủy viên cảnh sát Charles Warren lo sợ rằng chúng có thể châm ngòi cho các cuộc bạo động bài Do Thái nên đã ra lệnh phải tẩy sạch toàn bộ trước lúc bình minh.
Vào lúc 10 giờ 45 phút sáng, thứ sáu ngày 9 tháng 11 năm 1888, người ta phát hiện thi thể Mary Jane Kelly bị cắt xẻ và moi ruột khi cô đang nằm trên giường. Nơi phát hiện ra thi thể là căn phòng ở số 13, Miller's Court, ngoài phố Dorset, Spitalfields. Kelly được tìm thấy với khuôn mặt "bị băm đến mức không thể nhận dạng nổi", cổ họng bị cắt sâu tới tận xương sống, và ổ bụng gần như không còn nội tạng. Tử cung, thận và một bên vú của nạn nhân được đặt bên đầu, những phủ tạng khác nằm bên cạnh chân và xung quanh giường; các mảng bụng và đùi thì được xếp trên chiếc bàn đầu giường. Tim của Kelly bị moi ra ngoài và không thể tìm thấy ở hiện trường.
Năm vụ án kinh điển kể trên thường diễn ra vào ban đêm, trong (hoặc gần) những ngày thứ bảy, chủ nhật cuối cùng của tháng, có thể là một tuần (hoặc lâu hơn) sau đó. Nichols không bị mất cơ quan nội tạng nào; Chapman mất tử cung, các phần bàng quan và âm đạo; Eddowes bị rạch mặt, xẻo bỏ tử cung và thận trái; Kelly bị moi tạng khắp cơ thể, khuôn mặt thì "đầy vết rạch từ mọi hướng", mô ở cổ bị cắt tới tận xương, thế nhưng tim là cơ quan duy nhất thất lạc khỏi hiện trường.
Trên phương diện lịch sử, niềm tin về giả thuyết cả năm vụ giết người kinh điển được thực hiện bởi cùng một hung thủ, bắt nguồn từ việc chúng được các tài liệu đương thời liên kết với nhau để loại trừ các vụ án khác. Năm 1984, Sir Melville Macnaghten, trợ lý giám đốc Sở Cảnh sát Thủ đô kiêm trưởng phòng Cục Điều tra hình sự (CID), đã viết một báo cáo nêu rõ: "Sát nhân Whitechapel có và chỉ có 5 nạn nhân". Tương tự, ngày 10 tháng 11 năm 1888, bác sĩ pháp y Thomas Bond cũng viết cho người đứng đầu CID Luân Đôn Robert Anderson một lá thư, trong đó, ông liên kết năm nạn nhân kinh điển với nhau.
Vài nhà nghiên cứu cho rằng một số vụ giết người chắc chắn do cùng một tên sát nhân duy nhất thực hiện, nhưng cũng có số lượng lớn những tên tội phạm không xác định, hành động độc lập là thủ phạm của những tội ác khác. Hai tác giả Stewart P. Evans và Donald Rumbelow lập luận rằng năm vụ kinh điển chỉ là một "lời đồn về Jack the Ripper" mà thôi. Ba vụ Nichols, Chapman và Eddowes có thể liên quan tới cùng một tên hung thủ, nhưng khó mà khẳng định chính xác liệu Stride và Kelly có đều là nạn nhân của cùng một người hay không. Ngược lại, cũng có người lại cho là cả sáu vụ án mạng, từ Tabram tới Kelly, đều là tác phẩm của một cá nhân duy nhất. Tiến sĩ Percy Clark, trợ lý của nhà nghiên cứu bệnh học George Bagster Phillips, chỉ xếp ba vụ án vào một nhóm và cho rằng những liên kết khác là do "những kẻ có đầu óc yếu đuối... tự dựng lên để mô phỏng tội ác". Sir Melville Macnaghten tham gia lực lượng cảnh sát vào một năm sau chuỗi án mạng, và bản ghi nhớ của ông chứa những sai sót thực tế nghiêm trọng về các nghi phạm khả dĩ.
Những vụ án mạng kế tiếp ở Whitechapel
Sửa đổi
Mary Jane Kelly thường được xem là nạn nhân cuối cùng của Jack the Ripper. Người ta cho rằng chuỗi án mạng của Jack the Ripper kết thúc vì tên này đã chết, đi tù, bị đưa vào trại tâm thần hoặc đã di cư.[90] Hồ sơ về những án mạng ở Whitechapel còn đề cập chi tiết tới bốn vụ giết người khác, diễn ra sau 5 vụ kinh điển, bao gồm: vụ Rose Mylett, vụ Alice McKenzie, vụ thi thể vô danh trên phố Pinchin và vụ Frances Coles.
Ngày 20 tháng 12 năm 1888, thi thể bị siết cổ của Rose Mylett (26 tuổi),[91] được tìm thấy ở Clarke's Yard, phố High, Poplar.[92] Cảnh sát không tìm thấy dấu hiệu vật lộn tại hiện trường và họ tin là Mylett đã tự sát hoặc vô tình siết cổ chính mình.[93] Tuy nhiên, vết mờ do một sợi dây để lại ở một bên cổ Mylett lại chỉ ra rằng cô đã bị ai đó đoạt mạng.[94][95] Tại cuộc điều tra, bồi thẩm đoàn tuyên bố đây là một vụ giết người.[93][96]
Nửa đêm ngày 17 tháng 7 năm 1889, Alice McKenzie bị giết hại tại Castle Alley, Whitechapel. McKenzie nhận hai vết đâm ở cổ, bị đứt động mạch cảnh trái. Tìm thấy một số vết bầm tím và vết cắt nhỏ trên cơ thể của cô. Giữa phần dưới ngực trái và rốn của nạn nhân còn có một vết thương ngoài da dài 7 inch.[97] Nhà nghiên cứu bệnh học Thomas Bond tin rằng hung thủ là Jack the Ripper, mặc dù đồng nghiệp của ông là George Bagster Phillips, người đã khám nghiệm thi thể của ba nạn nhân trước đó, không đồng tình về điều này.[98][99] Ý kiến giữa các cây viết cũng có sự chia rẽ, một nhóm thì cho là kẻ sát hại McKenzie đã sao chép phương thức gây án của Jack the Ripper để phân tán bớt sự nghi ngờ,[100] nhóm còn lại thì tin rằng McKenzie đích thực là nạn nhân của Jack the Ripper.[101]
Thi thể không đầu, không chân và đang phân hủy của một phụ nữ không rõ danh tính, trong độ tuổi từ 30 đến 40 được phát hiện bên dưới một vòm đường sắt ở phố Pinchin, Whitehapel, vào ngày 10 tháng 9 năm 1889.[102] Những vết bầm tím ở lưng, hông Những vụ án mạng kế tiếp ở Whitechapel
Sửa đổi
Mary Jane Kelly thường được xem là nạn nhân cuối cùng của Jack the Ripper. Người ta cho rằng chuỗi án mạng của Jack the Ripper kết thúc vì tên này đã chết, đi tù, bị đưa vào trại tâm thần hoặc đã di cư.[90] Hồ sơ về những án mạng ở Whitechapel còn đề cập chi tiết tới bốn vụ giết người khác, diễn ra sau 5 vụ kinh điển, bao gồm: vụ Rose Mylett, vụ Alice McKenzie, vụ thi thể vô danh trên phố Pinchin và vụ Frances Coles.
Ngày 20 tháng 12 năm 1888, thi thể bị siết cổ của Rose Mylett (26 tuổi),[91] được tìm thấy ở Clarke's Yard, phố High, Poplar.[92] Cảnh sát không tìm thấy dấu hiệu vật lộn tại hiện trường và họ tin là Mylett đã tự sát hoặc vô tình siết cổ chính mình.[93] Tuy nhiên, vết mờ do một sợi dây để lại ở một bên cổ Mylett lại chỉ ra rằng cô đã bị ai đó đoạt mạng.[94][95] Tại cuộc điều tra, bồi thẩm đoàn tuyên bố đây là một vụ giết người.[93][96]
Nửa đêm ngày 17 tháng 7 năm 1889, Alice McKenzie bị giết hại tại Castle Alley, Whitechapel. McKenzie nhận hai vết đâm ở cổ, bị đứt động mạch cảnh trái. Tìm thấy một số vết bầm tím và vết cắt nhỏ trên cơ thể của cô. Giữa phần dưới ngực trái và rốn của nạn nhân còn có một vết thương ngoài da dài 7 inch. Nhà nghiên cứu bệnh học Thomas Bond tin rằng hung thủ là Jack the Ripper, mặc dù đồng nghiệp của ông là George Bagster Phillips, người đã khám nghiệm thi thể của ba nạn nhân trước đó, không đồng tình về điều này. Ý kiến giữa các cây viết cũng có sự chia rẽ, một nhóm thì cho là kẻ sát hại McKenzie đã sao chép phương thức gây án của Jack the Ripper để phân tán bớt sự nghi ngờ, nhóm còn lại thì tin rằng McKenzie đích thực là nạn nhân của Jack the Ripper.
Thi thể không đầu, không chân và đang phân hủy của một phụ nữ không rõ danh tính, trong độ tuổi từ 30 đến 40 được phát hiện bên dưới một vòm đường sắt ở phố Pinchin, Whitechapel, vào ngày 10 tháng 9 năm 1889. Những vết bầm tím ở lưng, hông và cánh tay của nạn nhân, cho thấy cô đã bị đánh đập nhiều lần trước khi chết. Phần bụng của người này cũng bị cắt xẻo nhiều phần, nhưng lại không có bất kỳ vết thương nào ở bộ phận sinh dục của cô. Có khả năng nạn nhân đã bị giết vào khoảng một ngày trước khi người ta phát hiện ra cái xác. Phần thi thể khuyết thiếu này được cho là đã được vận chuyển từ nơi khác đến vòm đường sắt, ẩn dưới một áo lót cũ. cánh tay của nạn nhân, cho thấy cô đã bị đánh đập nhiều lần trước khi chết. Phần bụng của người này cũng bị cắt xẻo nhiều phần, nhưng lại không có bất kỳ vết thương nào ở bộ phận sinh dục của cô. Có khả năng nạn nhân đã bị giết vào khoảng một ngày trước khi người ta phát hiện ra cái xác. Phần thi thể khuyết thiếu này được cho là đã được vận chuyển từ nơi khác đến vòm đường sắt, ẩn dưới một áo lót cũ.
Những nạn nhân nghi ngờ khác
Sửa đổi
Ngoài mười một vụ giết người ở Whitechapel, những nhà bình luận cũng liên kết các cuộc tấn công khác với Jack the Ripper. Trong trường hợp vụ "Fairy Fay", người ta không rõ liệu nó có thật hay chỉ là lời bịa đặt như một phần truyền thuyết về Jack the Ripper."Fairy Fay" là biệt danh của một người phụ nữ không rõ danh tính, có thi thể được tìm thấy ở Commercial Road vào ngày 26 tháng 12 năm 1887, "sau khi bị một chiếc cọc đâm xuyên bụng". Song, không có bất kỳ vụ giết người nào được ghi lại ở Whitechapel vào khoảng Giáng sinh năm 1887."Fairy Fay" có lẽ là sản phẩm được tạo ra từ một bài phóng sự lộn xộn về vụ sát hại Emma Elizabeth Smith, một nạn nhân có âm đạo bị đâm bởi một cây gậy hoặc vật cùn. Hầu hết tác giả đều đồng ý rằng "Fairy Fay" chưa bao giờ tồn tại.
Ngày 25 tháng 2 năm 1888, góa phụ 38 tuổi, Annie Millwood, được đưa vào Bệnh xá tế bần Whichapel với nhiều vết đâm ở chân và thân dưới. Cô kể với nhân viên rằng mình đã bị một người đàn ông lạ mặt tấn công bằng một con dao gấp.Millwood được xuất viện nhưng rồi qua đời vào ngày 31 tháng 3 vì những nguyên nhân có vẻ tự nhiên. Dù không có liên kết chắc chắn, người ta từng coi Annie Millwood là nạn nhân đầu tiên của Jack the Ripper.
Thợ may trẻ tuổi Ada Wilson cũng là một nạn nhân thuộc diện nghi ngờ. Cô được cho là đã sống sót sau khi bị đâm hai nhát vào cổ bằng một con dao gấp, ngay trước cửa nhà mình, vào ngày 28 tháng 3 năm 1888.Một nạn nhân khả nghi nữa là Annie Farmer, trú tại cùng một nhà trọ với Martha Tabram, từng báo cáo về một cuộc tấn công vào ngày 21 tháng 11 năm 1888. Farmer nhận một vết cắt sâu nơi cổ họng. Mặc dù đã có một người đàn ông không rõ mặt, với tay và miệng vương máu, chạy ra khỏi nhà trọ tập thể và thét lớn: "Nhìn xem cô ta đã làm gì!", trước khi có hai nhân chứng nghe thấy tiếng hét của Farmer, vết thương của nạn nhân có thể là do cô tự gây
"Bí ẩn Whitechapel" là tên gọi của sự kiện phát hiện một thi thể phụ nữ không đầu, nằm dưới tầng hầm của trụ Sở Cảnh sát Metropolitan đang được xây dựng ở Whitehall, vào ngày 2 tháng 10 năm 1888. Trước đó vào ngày 11 tháng 9, một cánh tay và phần vai thuộc về thi thể này, được tìm thấy trôi nổi trên dòng sông Thames, gần Pimico. Ngày 17 tháng 10, người ta tìm ra chân trái của nạn nhân được chôn gần nơi phát hiện thân mình không đầu. Đầu và các chi khác không bao giờ được thu thập lại, danh tính của người phụ nữ xấu số cũng không thể xác định. Trong vụ án này, thi thể bị cắt xẻo tương tự như thân mình vô danh tại đường Pinchin khi chân và đầu đều bị cắt rời, nhưng hai tay thì vẫn để nguyên.