I. Bạn có hiểu “cung đấu” và “trạch đấu” là gì không?

Cung đấu và trạch đấu là những tag thể loại rất phổ biến trong tiểu thuyết ngôn tình cổ đại, và những câu chuyện như vậy chỉ có thể xảy ra trong bối cảnh thời xưa.

Cung đấu chỉ những cuộc đấu đá trong hoàng cung giữa các phi tần vì mục đích sinh tồn, địa vị quyền lực, vinh quang của nhà mẹ đẻ hoặc sự sủng ái của hoàng đế.

Trạch đấu là cuộc đấu tranh quyền lực và sinh tồn giữa vợ lớn, vợ bé, con cái trong vương phủ hoặc phủ của các đại thần.

Muốn sáng tác một tiểu thuyết cung đấu hoặc trạch đấu xuất sắc, trước tiên cần hiểu rõ đặc điểm của thể loại này. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

II. Vì sao tiểu thuyết “cung đấu” và “trạch đấu” lại được yêu thích?

1. Cảm giác “sảng khoái”: Nhân vật chính có địa vị thấp kém, rơi vào hoàn cảnh hiểm nguy nhưng vẫn kiên trì nỗ lực và vươn lên vượt qua giai cấp.
2. Ví dụ như nữ chính vốn chỉ là một cung nữ thân phận thấp hèn, nhưng nhờ sự nỗ lực mà vượt qua mọi âm mưu hãm hại của phi tần và sự ghen tị của các cung nữ khác, giành được sự yêu mến của hoàng đế và cuối cùng trở thành hoàng hậu.
3. Cảm giác kích thích: Nhân vật chính phá giải các âm mưu thủ đoạn, đấu trí với kẻ có quyền, đối mặt với muôn vàn hiểm nguy
4. Dù là cung đấu hay trạch đấu, nhân vật chính đều có thể phải chịu cảnh bị hạ độc, vu oan, phản bội… nhưng họ luôn tìm ra cách cứu mình trong thế cục đầy âm mưu, khiến tình tiết vừa hồi hộp vừa lôi cuốn.
5. Cảm giác nhập vai chân thực: Những cuộc tranh đấu không hồi kết đan xen với các vấn đề về tình thân, tình yêu, tình bạn, khơi dậy sự đồng cảm mạnh mẽ từ người đọc
6. Con người là sinh vật phức tạp – trước danh lợi, quyền lực và dục vọng, bạn thân có thể trở mặt thành kẻ thù, người thân cũng có thể phản bội nhau; nhưng kẻ thù cũng có thể trở thành đồng minh, phi tần hay tiểu thiếp được sủng ái hôm nay cũng có thể bị lạnh nhạt ngày mai. Những điều đó phản ánh sự ấm lạnh của lòng người trong câu chuyện, chính là yếu tố khiến độc giả đắm chìm không dứt.

III. Làm thế nào để viết tiểu thuyết “cung đấu/trạch đấu”?

1. Muốn viết tốt tiểu thuyết cung đấu và trạch đấu, trước tiên cần hiểu rõ sự khác biệt giữa hai thể loại này
2. Cung đấu lấy hoàng cung làm chiến trường chính, nơi có hệ thống phân cấp nghiêm ngặt. Mục tiêu cuối cùng của các phi tần là giành được sự sủng ái của hoàng đế, sinh hoàng tử, từ đó đoạt lấy ngôi vị hoàng hậu hoặc quyền lực của thái hậu.
3. Trạch đấu thì diễn ra chủ yếu ở hậu viện của phủ vương gia hoặc phủ đại thần, xoay quanh mâu thuẫn giữa vợ cả – vợ lẽ, con vợ cả – con thứ, mẹ chồng – nàng dâu… Mục tiêu cuối cùng có thể là kiểm soát tài chính hoặc nhân sự trong gia tộc, giành tương lai tốt đẹp cho con cái, hoặc thoát khỏi số phận bị gia tộc hy sinh (như bị ép gả thay, gả xung hỉ...).
4. Gợi ý khi viết tiểu thuyết cung đấu
5. ① Hiểu rõ hệ thống phân cấp trong cung đình (mỗi triều đại có cách phân chia khác nhau, dưới đây chỉ là ví dụ tham khảo):
6. Hoàng hậu → Hoàng quý phi → Quý phi → Phi → Tần → Quý nhân → Thường tại → Đáp ứng
7. Lưu ý: Dù hoàng hậu là người có địa vị cao nhất trong hậu cung, nhưng cuối cùng vẫn phải chịu sự chi phối của hoàng đế và thái hậu. Trong hậu cung, chỉ khi được hoàng đế sủng ái thì mới thực sự có quyền lực.
8. ② Thiết kế lộ trình trưởng thành của nữ chính
9. Cốt truyện thường thấy là: nữ chính mất đi XXX, từ đó thức tỉnh, quyết tâm phản kháng. Các bước phản kháng là ABC, trong quá trình đó, kẻ thù là Y, đồng minh là Z, cuối cùng nữ chính đạt được mục tiêu của mình.
10. Ví dụ: Mẹ của nữ chính bị một quý phi trong cung sát hại. Nữ chính vì báo thù nên không còn che giấu tài năng, dùng y thuật để lấy lòng quý phi và ở lại bên cạnh bà ta làm cung nữ. Sau đó, nàng bí mật quyến rũ hoàng đế, giành được sự sủng ái, khiến quý phi mất hết ân sủng. Cuối cùng, quý phi bị hoàng đế phế truất và đưa vào lãnh cung, nữ chính trả được mối thù xưa và trở thành hoàng hậu.
11. Gợi ý khi viết tiểu thuyết trạch đấu
12. ① Xác định rõ khủng hoảng lớn nhất mà nhân vật chính phải đối mặt
13. Nhân vật chính thường là người yếu thế trong gia đình, chẳng hạn như con gái thứ, hoặc là con gái chính thất nhưng mẹ đã qua đời, đang bị ức hiếp hoặc ngược đãi. Họ phải dựa vào nỗ lực của bản thân để thay đổi số phận.
14. ② Thiết lập mối quan hệ và cấu trúc quyền lực trong gia tộc
15. Để giành phần thắng trong trạch đấu, nhân vật chính cần nắm rõ ai trong gia tộc có thể bảo vệ mình, ai là người cần đề phòng, và ai là kẻ thù thực sự. Chỉ khi những điều này được xác định rõ ràng thì mạch truyện mới logic, hấp dẫn và dễ theo dõi.

IV. Cốt truyện thường gặp

① Nữ chính nhập cung tuyển tú trở thành phi tần, ban đầu còn ngây thơ, không hiểu sự đời, nhưng sau nhiều lần bị hãm hại đã phải vật lộn để sinh tồn. Cho đến khi bị người chị em thân thiết nhất phản bội và mất đi đứa con của mình, nữ chính mới thức tỉnh và bắt đầu phản công.

② Nữ chính là một thứ nữ không được sủng ái, sau khi biết mẹ ruột của mình bị chính thất hãm hại đến chết, nàng bắt đầu lên kế hoạch báo thù. Trước tiên, nàng giành được lòng tin của cha, nắm quyền kiểm soát tài chính trong nhà, sau đó âm thầm điều tra và tìm được chứng cứ việc chính thất hại chết mẹ mình. Cuối cùng, nàng công khai mọi chuyện trước mọi người và đòi lại công bằng cho mẹ.

③ Nữ chính vốn chỉ là một cung nữ bình thường, nhờ thông minh lanh lợi mà được hoàng đế để mắt đến. Tuy nhiên, nàng cũng vì thế mà bị các phi tần khác ghen ghét. Các phi tần đó bày mưu ly gián, khiến hoàng đế hiểu lầm và lạnh nhạt với nàng. Nhưng nữ chính đã lần lượt hóa giải từng âm mưu, giành lại niềm tin của hoàng đế. Cuối cùng, nàng trở thành người mà hoàng đế tin tưởng nhất, và hoàng đế còn giải tán hậu cung để được sống trọn đời bên nàng.