Càng cố ép mình ngủ, đầu lại càng tỉnh.
Mình đã từng nhiều lần như thế,
Thân thể mệt rã rời, nhưng nằm xuống để nghỉ ngơi thì tay lại với lấy điện rồi nằm lướt trong vô thức.
Bản thân thì cố nhắm mắt để ngủ, nhưng tâm trí lại hiện lên hàng chục sự kiện trong ngày.
Hôm đi làm thì mong đến cuối tuần để thư giãn, đọc sách, hoặc ngủ một giấc thật ngon. Nhưng rồi ngày cuối tuần cũng trôi qua vật vã như bao ngày khác.
Tại sao ta lại không để bản thân được nghỉ ngơi?
Từ những hiểu biết về tâm trí con người và quan sát chính những chuyển động bên trong, mình nhận ra một vài nguyên nhân cốt lõi như sau:
Đầu tiên, những gánh nặng vô hình khiến con người luôn sống trong trạng thái bồn chồn và bất an. Chúng ta thường chờ làm xong hết việc mới cho phép mình thư giãn, nhưng thực tế thì “việc” sẽ không bao giờ hết. Chính tâm lý ấy khiến ta mãi không bao giờ có được thời gian nghỉ ngơi thật sự.
Thứ hai, con người thường gắn liền giá trị của mình với hành động. Tâm trí vốn là bậc thầy của ảo tưởng, nó biết cách khuấy động mọi lỗi lầm, mọi thử thách để khiến ta tin rằng mình chưa bao giờ đủ. Và thế, ta luôn tự hối thúc mình hành động liên tục, như thể chứng minh bản thân còn tồn tại và có giá trị.
Thứ ba, do cơ chế "nghiện dopamine" của não bộ. Mỗi lần hoàn thành một việc, gặp được một điều mới, dopamine được bật lên - đem lại cảm giác hứng thú và động lực. Dần dần, ta nghiện cảm giác được “kích thích” đó. Ngay cả khi kiệt sức, não vẫn thôi thúc ta vuốt thêm một lần, xem thêm một tin, hay làm thêm một việc nhỏ nữa để có thêm một chút hưng phấn.
Và để giải quyết vấn đề, trước hết bạn cần phải nhận ra sự nghỉ ngơi thực sự không nằm ở chỗ thân thể dừng lại, mà ở khoảnh khắc tâm không còn chạy rong. Ta có thể tạm gác công việc, nhưng nếu đầu vẫn xoay vòng với việc “phải làm gì tiếp theo” thì sẽ mãi mắc kẹt trong vòng xoáy của sự mệt mỏi.
Thế giới ngoài kia vẫn xoay vòng như cách nó tồn tại, dù ta đang chạy hay dừng lại. Có những tháng ngày ta bung nở, nhưng cũng có những ngày ta phải lặng lẽ cởi bỏ những chiếc lá để giữ cho mình tiếp tục được tồn tại. Khi cơ thể mệt mỏi, hãy để nó nghỉ ngơi; khi tâm trí rối bời, hãy để mọi thứ dần lắng xuống; khi năng lượng bên trong hỗn loạn, hãy quay về sắp xếp lại cuộc đời mình.