(⑤) Sự tích chim tu hú

Ngày xưa có hai nhà sư Năng Nhẫn và Bất Nhẫn. Hai người cùng cạo đầu xuất gia từ ngày còn trẻ và cùng tu ở một ngôi chùa hẻo lánh. Sau một thời gian dài tu luyện, bỗng một hôm Năng Nhẫn được Đức Phật độ cho thành chính quả. Bất Nhẫn thấy mình tu hành không kém gì bạn mà chưa được hưởng cái may mắn như bạn thì rất buồn bực. Chàng đến trước tòa sen hết sức kêu nài với Đức Phật và bày tỏ lòng chân thành tu đạo cùng mọi sự khổ hạnh đã trải qua của mình. Đức Phật khuyên chàng hãy cổ gắng tỏ rõ tấm lòng nhẫn nhục trong một cuộc khổ hạnh trường kỳ rồi sẽ được thành chính quả. Bất Nhẫn nghe lời bèn lên núi chọn một gốc cây, ngồi xếp bằng. Chàng cương quyết ngồi thiền như vậy trong ba năm. Từ hôm đó, Bất Nhẫn như một người vô tri vô giác. Những con sâu, con kiến bò khắp mình chàng, những con thú cào vào thân chàng. Chàng đều không hề bận tâm. Chàng chỉ một mực tâm tâm niệm niệm những nghĩa lý của đạo Phật. Một hôm, có hai vợ chồng chim chích đến làm tổ ngay trong vành tai của Bất Nhẫn. Chàng cứ để yên, mặc chúng muốn làm gì thì làm. Chúng tha rác lên đầu, lên mặt Bất Nhẫn. Rồi chim mái đẻ trứng. Những con chim non kêu léo nhéo suốt ngày. Nhưng Bất Nhẫn không lấy thế làm khó chịu. Một hôm, khi chỉ còn mười ngày nữa thì Bất Nhẫn hết hạn ngồi dưới gốc cây thì đến lượt chim mái đi tìm thức ăn cho con. Mãi đến gần tối, chim mái mới thấy một con nhện giăng tơ trong một đóa sen. Nó sà xuống định bắt nhện, nhưng không ngờ vừa tắt ánh mặt trời, hoa sen đã cụp ngay cánh lại. Chim mái đành chịu nằm lại đó. Mãi đến sáng hôm sau chờ lúc hoa nở, chim vợ mới thoát được bay về tổ. Một cuộc cãi vã nổ ra bên tai Bất Nhẫn. Ghen vợ, chim chồng nhiếc vợ hết lời. Còn chim mái thì hết sức bày tỏ nỗi lòng trinh bạch của mình. Thêm vào đó, đàn con đói, kêu chíu chít điếc cả tai. Bất Nhẫn rất khó chịu, chàng đưa tay lên tai giật cái tổ chim vứt mạnh xuống đất. Thế là công sức tu luyện của Bất Nhẫn sắp hoàn thành bỗng dưng thành công cốc trong chốc lát. Nhưng Bất Nhẫn vẫn không nản chí. Trước tòa sen, chàng hứa sẽ tìm cách tỏ rõ sự hối lỗi của mình. Chàng tìm đến một khúc sông nước chảy xiết, tình nguyện làm người chèo đò đưa khách bộ hành quá giang mà không lấy tiền. Chàng quyết chở cho đến người thứ một

Trăm mới chịu nghỉ tay. Lần này Bất Nhẫn tỏ ra là một người rất tích cực. Tuy bến sông thường vắng khách, chàng vẫn không chịu bỏ dở công việc. Luôn trong hai năm, chàng chở được chín mươi tám người mà không xảy ra việc gì. Một hôm vào khoảng giữa thu, lũ tự nhiên tràn về khiến nước sông chảy xiết hơn mọi ngày. Trời bỗng đổ trận mưa lớn. Giữa lúc đó có một người đàn bà dắt một em bé đòi qua sông. Bà ta có vẻ là vợ một viên quan sở tại; chưa bước xuống thuyền đã dọa Bất Nhẫn: "Chú nhớ chèo cho vững nghe không. Che mui cho kín. Nếu để chúng ta mà ướt thì liệu chững kẻo roi quần đít đó!". Nghe nói thế, Bất Nhẫn giận lắm, nhưng chàng nín được và vẫn giữ vẻ mặt tươi cười, đáp: "Bà và cậu đừng sợ gì cả. Tôi xin cố sức!". Rồi chàng vận hết tài nghệ để đưa hai mẹ con nhà nọ qua bên kia sông được bình an vô sự. Lúc sắp lên bờ, người đàn bà bỗng kêu lên: "Ta quên khuấy đi mất. Có một gói hành lý bỏ quên ở quán bên kia. Vậy nhà ngươi chịu khó chèo sang lấy hộ". Bất Nhẫn nín lặng, cắm cổ chèo qua sông giữa sóng to gió lớn. Mãi đến gần tối, chật vật lắm chàng mới đưa được gói hành lý sang cho người đàn bà. Nhưng khi soát lại gói, người đàn bà nọ lại kêu lên: "Thôi rồi! Còn một đôi giày của thằng bé bỏ ở gậm giường. Thế nào ngươi cũng phải cố gắng lấy cho ta một lần nữa". Người đàn bà nói chưa dứt lời thì Bất Nhẫn đã chỉ vào mặt người đàn bà mà quát: "Cút đi đồ chó ghẻ! Tao có phải sinh ra để hầu hạ mẹ con nhà mày mãi đâu". Nhưng người đàn bà ấy vốn là Đức Phật Quan Âm hiện hình xuống thử tâm tính người đệ tử khổ tu đó; bấy giờ mới hiện nguyên hình và cất tiếng bảo chàng: "Nhà ngươi vẫn chưa thực tâm nhẫn nhục, như thế thì tu gì mà tu. Có mà tu hú!". Bất Nhẫn thẹn quá, đành cúi đầu nhận lỗi. Phật bà Quan Âm sau đó hóa Bất Nhẫn thành một giống chim mà người đời sau quen gọi là chim tu hú. Họ bảo thứ chim đó hay xuất hiện vào khoảng cuối hè, sang thu, đúng vào lúc xảy ra câu chuyện giữa Bất Nhẫn với Phật bà.

Góc hỏi chấm?

Chim tu hú là một loài chim quen thuộc ở Việt Nam, đặc biệt trong những ngày hè. Đặc điểm của loài chim tu hú: Tên khoa học: thường thuộc họ Cu cu (Cuculidae). Hình dáng: thân thon dài, màu lông xám tro hoặc nâu đen, có vằn nhạt. Tiếng kêu: "tu hú... tu hú...” vang xa, báo hiệu mùa hè, mùa lúa chín. Tập tính: chim tu hú không tự làm tổ, mà thường đẻ trứng vào tổ của loài chim khác (như sáo, chào mào). Chim con nở ra sẽ được chim chủ nuôi dưỡng. Phân bố: sống nhiều ở nông thôn, đồng bằng, ven rừng, nơi có đồng ruộng và cây cối.

*Có sự tham khảo ở mạng*

_________________________