Mẹo viết:

Khi sáng tác một bộ truyện ngắn, hãy cân nhắc sử dụng góc nhìn của ngôi thứ nhất ("tôi") để tăng cường sự hòa nhập và tương tác của người đọc vào câu chuyện. Đây chỉ là một cách tiếp cận được gợi ý, hãy viết theo thói quen của từng cá nhân tác nhé.

Trong phần này, chúng ta sẽ chủ yếu tập trung vào 6 đặc điểm chính của truyện ngắn (sẽ được giải thích theo thứ tự): tường thuật ngắn gọn, tác động cảm xúc mạnh mẽ, làm nổi bật chủ đề, kết thúc bất ngờ hoặc kịch tính, những đoạn trải nghiệm cá nhân hoặc khoảnh khắc cuộc sống, và nén ngôn ngữ và hình ảnh.

Ⅰ. Tường thuật ngắn gọn

Truyện ngắn được biết đến với lượng chữ ngắn gọn. Chúng thường triển khai với lối tường thuật rõ ràng và ngắn gọn, trình bày cốt truyện, nhân vật và chủ đề một cách cô đọng. Tác giả cần truyền tải được bản chất của câu chuyện trong một số lượng từ giới hạn đồng thời đảm bảo sự trôi chảy và mạch lạc.

Xây dựng cốt truyện:

1. Cấu trúc tuyến tính: Đây là cấu trúc tường thuật phổ biến và đơn giản nhất, trong đó câu chuyện diễn ra theo trình tự thời gian từ hiện tại đến tương lai. Nó duy trì sự cô đọng của câu chuyện thông qua diễn biến cốt truyện ngắn gọn và các bước ngoặt gắn kết.
2. Cấu trúc hồi tưởng: Trong cấu trúc này, câu chuyện bắt đầu ở phần sau (trong tương lai) hoặc đoạn cao trào hiện tại và dần dần quay trở lại các sự kiện và điểm cốt truyện trong quá khứ. Cấu trúc này tạo nên sự hồi hộp, căng thẳng trong truyện ngắn, khơi gợi sự tò mò của người đọc.
3. Cấu trúc song tuyến: Đan xen hai hay nhiều cốt truyện song song để câu chuyện trở nên đa dạng, hấp dẫn hơn. Cấu trúc này bổ sung thêm sự cô đọng và căng thẳng cho câu chuyện đồng thời trình bày sự phát triển của nhiều góc nhìn và cốt truyện.
4. Cấu trúc đa chiều: Bằng cách chuyển đổi giữa các thời gian, địa điểm hoặc quan điểm khác nhau, nhiều lớp của câu chuyện được trình bày. Cấu trúc này cung cấp những hiểu biết sâu sắc hơn cho người đọc và tăng thêm độ phức tạp và cô đọng cho câu chuyện.
5. Cấu trúc sự kiện đơn lẻ: Giới hạn câu chuyện trong một sự việc hoặc bối cảnh đơn lẻ và khám phá sâu các khía cạnh khác nhau của sự việc đó. Cấu trúc này giữ cho câu chuyện tập trung và cô đọng, làm nổi bật ý nghĩa của câu chuyện mấu chốt.

Tất cả những cấu trúc sáng tác trên đều có thể đạt được tính trần thuật cô đọng trong truyện ngắn. Điều quan trọng là chọn cấu trúc phù hợp dựa trên nhu cầu của câu chuyện và đảm bảo rằng cốt truyện, nhân vật và chủ đề được trình bày hiệu quả trong cấu trúc mình đã chọn. Duy trì sự mạch lạc trong cốt truyện, tính nhất quán trong việc khắc họa nhân vật và mang đến một cái kết thỏa mãn cũng là những yếu tố chính trong việc xây dựng một câu chuyện cô đọng.

Ⅱ. Tác động cảm xúc mãnh liệt

Truyện ngắn do có độ dài hạn chế nên thường tập trung vào việc tạo ra tác động xúc cảm mạnh mẽ trong một không gian hạn hẹp. Điều này đạt được bằng cách sử dụng các mô tả chính xác, khắc họa trải nghiệm cảm xúc của các nhân vật và kết hợp các tình tiết cốt truyện gợi lên sự đồng cảm và cộng hưởng của người đọc.

Dưới đây là một số ví dụ về các đoạn truyện ngắn đem lại cho độc giả cảm xúc mãnh liệt

1. Đoạn văn hồi hộp căng thẳng:

"Anh ta cẩn thận đẩy cửa bước vào, chỉ nghe thấy những âm thanh kỳ lạ phát ra từ căn phòng thiếu ánh sáng. Đi về phía trước mà tim đập loạn nhịp, các giác quan cũng trở nên căng thẳng. Anh ta ép sát mép tường đi từng bước một về nơi phát ra âm thanh lạ kia. Bất chợt, có một bóng đen vụt qua, khiến anh ta thấy ớn lạnh cả sống lưng. Anh ta biết ở đây không chỉ có một mình mình."

2.Đoạn văn chia tay cảm động:

"Hai người đứng ở sân ga, ánh mắt tràn đầy sự luyến tiếc vô tận và bịn rịn không nỡ. Khi chuyến tàu chuẩn bị khởi hành, cả hai ôm nhau thật chặt, nước mắt ướt đẫm má. Trong giây phút hiện tại, họ đều biết rằng đây là cuộc chia ly không thể tránh khỏi, nhưng họ thề sẽ kiên cường và tin rằng cuộc hội ngộ trong tương lai sẽ còn tươi đẹp hơn. Vào giây phút chia tay, họ nhìn nhau trìu mến và đầy mong chờ."

3.Đoạn văn bước ngoặt gây sốc:

"Cô bước vào phòng, bàng hoàng khi thấy đập vào mắt mình là một lá thư nằm trên giường. Tay cô run run cầm lá thư lên và bắt đầu đọc. Tuy đọc những hàng chữ ngay ngắn, nhưng thế giới trong cô lại như vỡ tan, mọi thứ trở nên khó chấp nhận. Khi cô phát hiện ra bao năm qua mình đã bị lừa dối vô cùng tàn nhẫn, giọt nước mắt cứ lặng lẽ chảy dài trên khuôn mặt. Cô vừa đau lòng vừa phẫn nộ, thề sẽ tìm ra sự thật, theo đuổi tự do và công lý."

Những đoạn văn trên, phù hợp với độ dài hạn chế của truyện ngắn, nhưng tạo ra tác động cảm xúc mãnh liệt, thông qua mô tả sự căng thẳng của cốt truyện, cách thể hiện cảm xúc và những chuyển biến nội tâm của nhân vật. Điều quan trọng là tiết lộ những bước ngoặt quan trọng hoặc mô tả những cao trào cảm xúc vào đúng thời điểm, giúp người đọc đồng cảm với câu chuyện và trải nghiệm tác động và cộng hưởng cảm xúc mạnh mẽ.

Đây là những ví dụ minh họa cách miêu tả cảm xúc, nội tâm nhân vật, chi tiết sống động và diễn biến cốt truyện cao trào khéo léo có thể tạo ra tác động cảm xúc mãnh liệt trong truyện ngắn. Bằng cách nắm bắt bản chất của những cảm xúc này, các tác giả có thể giúp người đọc trải nghiệm sâu sắc sức mạnh cảm xúc ẩn chứa trong câu chuyện qua câu từ.