IV. Tổng kết
Cốt truyện là gì?
Cốt truyện là những gì tạo nên một câu chuyện, được nối kết bởi thứ tự thời gian hoặc mối liên kết logic, và có vai trò quan trọng trong sự phát triển của câu chuyện. Các thành phần chính của cốt truyện bao gồm cảnh vật, đạo cụ và hành động của nhân vật, trung tâm của nó là hành vi của nhân vật dưới sự chi phối của mong muốn (động cơ). Một cốt truyện hoàn chỉnh thường bao gồm ba phần: nguyên nhân, quá trình và kết quả. Một tác giả giỏi có thể thông qua thiết kế cốt truyện để làm cho câu chuyện trở nên độc đáo và tuyệt vời.
Làm thế nào để thiết kế một cốt truyện tốt?
Thiết kế cốt truyện luôn là một vấn đề đau đầu đối với nhà văn, nhưng sau khi hiểu rõ nguyên tắc cơ bản của đơn vị cốt truyện, mọi thứ sẽ trở nên dễ hiểu hơn:
Bước 1: Tạo ra sự kiện
Khi thiết kế cốt truyện, điều đầu tiên bạn cần làm là tìm ra lực đẩy cho câu chuyện, thường thì đó là mong muốn của nhân vật chính, vì rốt cuộc, tiểu thuyết là câu chuyện kể về những gì nhân vật chính muốn làm và làm thế nào để thực hiện mục tiêu của mình. Do đó, tìm ra động lực tạo sự kiện từ chính nhân vật chính, và dựa vào động lực này, liên tục tạo ra các sự kiện để giúp đỡ hoặc cản trở nhân vật chính thực hiện ước mơ của mình.
Bước 2: Kết nối các sự kiện
Như chúng ta đã nói, cốt truyện được tạo thành từ hai hoặc nhiều sự kiện được kết nối bởi thứ tự thời gian hoặc mối liên kết logic, có vai trò quan trọng trong sự phát triển của câu chuyện. Do đó, khi thiết kế cốt truyện, bạn phải đảm bảo rằng các sự kiện có mối liên kết và hữu ích. Để câu chuyện có sự phát triển, ở bước đầu tiên của thiết kế cốt truyện, chúng ta đã liệt kê những sự kiện hữu ích, và để đảm bảo các sự kiện này có mối liên kết, tác giả cần xem xét thứ tự thời gian diễn ra sự kiện, xem xét nguyên nhân và hậu quả của sự kiện, xem xét mức độ quan trọng của sự kiện, sau đó đặt chúng lên một dòng thời gian. Như vậy, một danh sách cốt truyện không sai sót sẽ được tạo ra.
Bước 3: Làm cho cốt truyện nổi bật
Tất nhiên, một danh sách cốt truyện bình thường không thể làm hài lòng độc giả của chúng ta. Một tác giả xuất sắc cần biết cách phá vỡ quy tắc, sử dụng cảm xúc, để tạo ra một cách sắp xếp cốt truyện không quá bình thường và tẻ nhạt.
Lựa chọn 1: Sắp xếp lại cấu trúc
Dựa trên đặc điểm của cốt truyện, chúng ta có thể phá vỡ quy tắc từ hai phương diện: thứ tự thời gian và thứ tự logic, Sắp xếp lại cấu trúc thứ tự trình bày cốt truyện, tăng cường mối liên kết giữa cốt truyện trước và sau, đạt được hiệu quả không ngờ:
Về thứ tự thời gian, hãy thể hiện những sự kiện xảy ra sau cùng trước tiên, để màn trình diễn chính của bạn ngay từ đầu đã thu hút sự chú ý của độc giả;
Về thứ tự logic, giữ lại nguyên nhân hoặc kết quả của sự kiện, tạo ra sự hồi hộp hoặc dấu hiệu ẩn, để độc giả của bạn tự mình suy đoán và khôi phục diễn biến của sự việc, sau đó đưa họ đến một kết thúc kiểu O. Henry không ngờ nhưng hợp lý.
Sắp xếp lại cấu trúc cốt truyện là kỹ thuật nâng cao trong viết lách, tác giả có thể trước tiên tìm hiểu sơ qua, sau này nền tảng sẽ có khóa học chi tiết hơn cho mọi người.
Lựa chọn 2: Tạo ra xung đột
Muốn câu chuyện của bạn thêm hấp dẫn, hãy tạo ra những xung đột liên tục và leo thang. Những nhân vật đối lập sẽ có xung đột, những người lạ mặt bị buộc phải kết hợp sẽ phát sinh xung đột trong quá trình thích nghi, hai bên cạnh tranh cùng một mục tiêu sẽ có xung đột, sự hiểu lầm về thái độ của người khác sẽ tạo ra xung đột... Bạn chỉ cần suy nghĩ cẩn thận: Nhân vật chính của tôi sẽ tạo ra xung đột với ai?
Có xung đột, sẽ có cách đối phó, có cách đối phó sẽ có kết quả xử lý, dù kết quả tốt hay xấu, quá trình xung đột nảy sinh và kết thúc luôn có khả năng thu hút cảm xúc của độc giả. Tạo ra những xung đột liên tục, sắp xếp hợp lý việc xảy ra xung đột, làm sao cho mỗi đợt xung đột chưa dứt thì đợt khác lại nổi lên, như vậy, mục tiêu thiết kế cốt truyện của tác giả với những biến động, tăng tiến từng bước sẽ được hoàn thành.
Tóm lại, cốt truyện của một câu chuyện, nói rộng ra, chính là thân xác của câu chuyện đó. Thiết kế tốt cốt truyện tương đương với việc thiết kế tốt toàn bộ các nhánh câu chuyện, và những nhánh này cùng hợp lại thành một dòng chính, đó chính là những gì chúng ta thường gọi là kịch bản chính (dòng chính) và kịch bản phụ (danh sách các nhánh phụ). Nếu một tác giả đã thiết kế xong cốt truyện cho câu chuyện trước khi bắt đầu viết nội dung chính của chương đầu tiên, thì việc còn lại chỉ đơn giản là việc miêu tả mà thôi.