Buổi học ở Đình Làng

Nắng nhẹ, trời trong

Sau cơn bão lớn, mái đình làng cũng lộp độp dột nước, sân đình loang loáng bùn, nắng ấm cũng không hong khô được. Cây bồ đề già ở góc sân đổ nghiêng, gốc trồi lên như chực bật khỏi mặt đất. Mấy bông sứ trắng muốt cũng bị cơn bão làm cho hoa rơi tan tác, chỉ còn lác đác vài nụ xanh chớm nở cũng bị gió trời phất cho, tả tơi dưới đất. Làng thì nhỏ, dân lại nghèo, sửa sang đâu dễ. Vậy là thầy Khoa bàn với thầy Sơn và cô Tiên mở lớp học chung ở đình, ai học gì thì tới. Tiện thể rèn cho kì thi Hương sắp tới, vừa có kiến thức, vừa góp chút tiền giúp làng.

Cái đình cũ, nay rộn ràng tiếng nói cười. Trẻ nhỏ ê a học chữ, mấy cô gái yếm thắm má đào thì thướt tha trong bộ váy, tập cho hội hoa đăng sắp tới.

Thầy Sơn đang trải chiếu ra giữa sân, để dạy chữ

Cậu ba ngồi kề cậu út, tay cầm cuốn tập giấy ướt mép. Trước mặt là bảng gỗ được lau sạch, thầy Khoa đang viết mẫu một bài thơ Đường luật. Cậu ba liếc sang cậu út đang cắm cúi viết

Cậu ba nói khẽ, đủ để hai đứa nghe thấy

Cậu ba nghiêng đầu, nhìn cậu út rồi chậm rãi nói

Hai người quay ra nhìn nhau, rồi chẳng ai nói gì, tự nhiên phì cười.

Bên kia sân, dưới gốc đa. Long đang ngồi đọc sách, cạnh đó là Khang nằm trườn ra, làm cái vẻ mệt mỏi

Khang chồm dậy, nhìn Long chằm chằm

Long thả quyển sách xuống, lấy hai tay vỗ vào cái má nhỏ xíu của Khang, rồi phì cười

Người ta nghe thấy hai đứa nói chuyện cưới xin thì quen rồi, hai đứa này từ bé đã quấn nhau, chẳng mấy khi rời

Còn ở góc hiên, Luyện ngồi chống cằm, tay lật từng trang sách mà mắt chẳng nhìn vào chữ. Gió chiều lùa qua mái đình, mát rượi, thổi rối mấy sợi tóc trên trán Quan. Cậu Quan vẫn nghiêm cẩn viết từng nét chữ, chẳng để ý ánh mắt đậm tình của người bên cạnh. Chợt, Luyện đưa tay ra sau lưng, rút từ trong tay áo một bông sứ, nhỏ thôi, nhưng mùi thơm toả khắp góc hiên

Cậu Quan ngẩng lên, hơi ngạc nhiên

Quan mím môi cười nhẹ, cầm lấy nhành hoa, rồi cẩn thận cài vào trang vở của cậu

Rồi cậu Quan nghiêng đầu, mắt đối mắt với Luyện. Ánh mắt Luyện đặt lên cậu Quan mềm đi, như thể chút mật từ bông sứ kia vô tình lạc vào mắt cậu. Cô Tiên đi qua thấy thế chỉ phì cười, cô muốn gõ đầu hai đứa một cái, nhưng thầy Sơn ngăn lại

Trời đầu giờ chiều vẫn có nắng. Mặt trời không gay gắt, chỉ vàng nhạt như vệt son phai trên nền vải trời. Gió thổi nhẹ từ bờ sông về, luồn qua những tán cau, lướt qua mái đình lợp ngói rêu phong, làm phất phơ mấy dây cờ ngũ sắc còn sót lại. Trẻ con trong làng tản ra chơi trước sân, chân trần đạp lên đất ẩm mát, ríu rít như chim sẻ. Tiếng chim tu hú gọi khẽ trên cây thị đầu làng, từng hồi buông xuống trong cái không khí dìu dịu của ngày. Mấy bà cụ ngồi đan giỏ ở hiên nhà, tay làm mà miệng vẫn rủ rỉ chuyện cũ. Con đường làng trải đất đỏ mềm mại, in hằn dấu chân người mới qua. Trên rặng tre, lá nghiêng ngả như thì thầm với gió. Không khí có chút gì như báo hiệu cái mát của gió trời, cái lặng của nắng nghiêng rằng chiều nay sẽ có mưa. Nhưng lúc ấy, không ai để tâm. Người trong làng vẫn quét sân, vo gạo, nhóm bếp… chỉ có những người hay ngẫm mới thấy lòng bỗng chùng xuống, như sắp tới một điều gì thật nhẹ mà cũng thật sâu.

Buổi học đã kết thúc từ trưa, nhưng vẫn có người ngồi lại hóng gió. Cậu út đang chăm chú nghe cậu ba giảng về mấy trang nhạc

Cậu út nhìn sang, để ý một tờ giấy cũ kẹp dưới trang sổ, là khúc nhạc còn dang dở mà cậu ba viết.

Sơn đáp nhỏ, tiếng nói hoà vào tiếng xì xào của rặng cây

Có lẽ nắng đã quá mệt mỏi sau khi cố gắng hong khô những vũng nước còn sót lại. Đến chiều tối hôm đó, những hạt mưa nhỏ rơi lâm thâm trên mái đình, nó lăn qua rui mè, rơi tí tách bên bậu cửa. Cả đám học trò lũ lượt đội nón chạy về nhà. Chỉ còn có cậu ba và cậu út đang xếp gọn mớ chiếu vào góc.

Cậu ba hỏi, tay rút vạt áo ngoài, đưa ra chẳng nói thêm lời

Cậu út ngẩn người nhìn, đoạn mỉm cười, ngoan ngoãn nhận lấy. Hai người đi dưới cơn mưa lạnh buốt, nhưng lòng thì lại ấm

Cậu ba lắc đầu, giữ cái nón trên đầu em, tránh em cởi xuống

Cậu út bật cười, giọng vẻ nửa đùa, nửa thật

Trong cái cuộc sống bình đạm đó của cậu có gồm cả cậu út không?

Hồi đó cậu út cũng nghĩ vậy, nhưng lớn lên rồi, cậu lại không muốn nữa

Mắt cậu ba tròn xoe, rồi chợt cười rộ lên

Cậu út móc ngón tay út vào ngón tay của cậu ba, để hai đầu ngón cái chạm vào nhau

Mấy cơn gió vờn qua mái tóc cậu út, hai cậu vẫn đi thong thả về, mặc trời vẫn nhỏ từng hạt mưa xuống thềm đất