Thư Gửi, Người Không Trở Lại [HieuCap] Chương 1

Đất phương Nam thuở ấy còn chìm trong bóng tối của kiếp nô lệ, đất không yên mà lòng người cũng chẳng an. Khắp làng trên xóm dưới, đâu đâu cũng vọng ra tiếng khóc ai oán, tiếng gào tên người thân vừa khuất. Chỉ cần đi dăm ba bước chân, đã thấy một mái nhà rũ rượi tang thương, một người mẹ ôm xác con trai, một đứa trẻ run rẩy ngồi bên cha vừa tắt thở.

Cái đói, cái bệnh, và cái roi vọt của bọn cai thầu chúng giành phần sống của dân đen từng ngày. Mà xen trong tiếng khóc, là những lời nguyền rủa nghẹn đắng nhắm thẳng vào lũ địa chủ háo quyền, vào cái chế độ thối rữa mà người dân phải cam lòng chịu đựng như định mệnh. Cả một vùng đất rộng lớn, không nghe thấy tiếng cười chỉ có tiếng oán thán và rên rỉ, thấm vào từng thớ đất, từng giọt mồ hôi tanh mùi máu của người nông dân thấp cổ bé họng.

Mùa màng thì cứ nối tiếp nhau thất bát, trời làm khổ, đất chẳng thương. Vậy mà cái tiền sưu, thuế má thì cứ tăng dần từng ngày, như chực bóp nghẹt từng giọt máu cuối cùng của người nông dân lam lũ.

Dân quê tôi chẳng còn biết trách ai, chỉ biết nghiến răng oán cái lũ địa chủ cúi đầu dưới trướng giặc Tây, giặc Tàu hạng người máu đỏ da vàng mà lòng dạ thì đen tối hơn cả kẻ ngoại bang. Cùng là máu mủ sinh ra từ cánh đồng quê lúa, cùng hít thở gió trời phương Nam, mà lại nhẫn tâm quay lưng với giống nòi chỉ vì chút danh, chút lợi rẻ rúng?

Thấy giặc cho ăn bát cơm trắng, mặc cái áo là lượt, thế là quỳ mọp, cúi đầu, dâng cả xóm làng cho chúng chà đạp. Mà đã thế thì chớ, còn nhẫn tâm bắt dân mình đóng góp, làm phu, gánh vác đủ thứ khổ sai, coi con người như cỏ rác. Dân mình, người với người mà đối xử nhau không khác gì trâu ngựa. Một tiếng ho cũng không dám phát ra to, sợ roi vọt của tụi tay sai. Một ánh mắt trái ý, là ăn đòn đến gãy xương.

Cái đau nhất không phải vì đói, không phải vì rét, mà là vì thấy người cùng máu mủ lại trở mặt làm tay chân cho giặc bẻ gãy lưng dân mình, rồi đứng cười trên nước mắt bà con. Còn gì đau hơn vậy nữa?

Địa chủ ở đây không nhiều, mà người tốt lại hiếm như mưa rào giữa mùa hạn. May mắn lắm mới có được tá điền Trần ông cụ già mới chuyển về làng chừng dăm ba năm, sống lặng lẽ mà đầy nghĩa tình. Người ta quý lão không chỉ vì cái tính thật thà, mà bởi cái tâm sáng như đèn giữa đêm giông. Có chức thì cũng chẳng cậy quyền, có tiếng thì cũng không đem ra dọa nạt ai. Ông Trần từng nói trước cả làng, mắt sáng như lửa cháy:

“Quê hương mình nghèo thì mặc, chứ không bao giờ quỳ gối trước thằng nào. Còn sống một ngày, tôi còn cầm súng, giữ đất, giữ làng, giữ cả lòng dân.”

Lời ông nói như khắc vô tim, như gieo một ngọn lửa vào lòng bao người trẻ. Ở cái xứ mà tiếng súng còn chưa dứt, tiếng khóc còn chưa nguôi, thì những câu nói như vậy chẳng khác gì ngọn cờ giữa trời gió lộng cao, cứng, và không bao giờ gãy.

À nhỉ, người ta vẫn nhắc… ông Trần ấy còn có một cậu con trai mặt mày sáng sủa, dáng cao ráo, đôi mắt lúc nào cũng như đang suy nghĩ chuyện lớn. Gặp ngoài đường, ai cũng phải ngoái nhìn, không chỉ vì vẻ ngoài tuấn tú, mà còn vì cái phong thái trầm lặng, ít nói nhưng sâu sắc vô cùng. Cậu chẳng ưa những chuyện phù phiếm, ngày ngày chỉ thích vùi đầu vào sách vở, nào là Nguyễn Du, nào là Nguyễn Trãi cứ như thể đang tìm trong từng con chữ một cách gì đó để hiểu nước, hiểu đời.